این سیستم نوعی تجهیزات به منظور خاموش کردن آتش می باشند. محل نصب آن ها زیر سقف یا روی دیوار ها است. سیستم اطفا حریق آن ها به وسیله‌ی پاشش آب و یا فوم می باشد. این قطعات کاربردی از جنس برنج و استیل با کیفیت تولید می گردند و دارای مدل های مختلفی هستند که هر یک در مکانی خاص مورد استفاده قرار می گیرند.
به منظور نصب این سیستم باید موارد زیر به دقت توسط افراد با تجربه بررسی گردند:
اسپرینکلرها بسیار متنوع هستند و در میان آن ها می توان به انواع اسپرینکلر پایین زن، بالا زن، بغل زن، واکنش سریع، واکنش استاندارد و غیره اشاره نمود. اسپرینکلر های واکنش استاندارد بعد از آتش سوزی فعال شده و بالب آن می ترکد. بسته به نوع اسپرینکلر مد نظر حجمی از آب بر روی احتراق می پاشد که در نهایت سبب خاموش سازی آتش خواهد شد.
به طور کلی اسپرینکلر ها سنسوری دارند که اتومات عمل کنند و زمانی که آتش سوزی رخ دهد، فعال می گردند. آتش ایجاد شده با این روش مهار شده و از ایجاد خسارات غیر قابل جبران جلوگیری خواهد شد. اسپرینکلر های متنوع، عملکردی متفاوت دارند. با توجه به فضای موجود و نوع تجهیزات محل مورد استفاده باید از نوع مشخصی اسپرینکلر استفاده نمود.
گاها بعضی از اسپرینکلر ها به صورت مخفی نصب می گردند. این دستگاه ها پس از آتش سوزی فعال شده و قاب آن ها می افتد. اسپرینکلر ها به شیلنگ آب متصل هستند و بر اساس تنظیمات خاصی که دارند محتوای قابل توجهی را می پاشند.
شایان ذکر است، قبل از نصب آن ها باید اطلاعات دقیقی از نحوه‌ی عملکرد آن ها داشته باشید. اسپرینکلر ها دارای یک سیستم آب پاشی هستند که سری آن ها دارای یک لامپ شیشه ای حساس به حرارت است و یا دارای پیوندی فلزی دو بخشی با آلیاژ گداخته می باشند که آن ها را در کنار یکدیگر نگه می دارد و مانند یک شاخه عمل کرده و تا زمانی که دمای محیط به دمای فعال سازی دستگاه برسد، از خروج هر گونه آبی جلوگیری می کند.
با انبساط حرارتی مایع درون لامپ اسپرینکلر، شکسته می شود. دمای مد نظر برای شکستن دما بسته به تنظیمات دستگاه دارد. بعد از آتش سوزی هر آب پاش به صورت مستقل فعال می گردد. از آن جایی که تعداد این اسپرینکلر های نصب شده در محدوده آتش کم می باشد پس در نتیجه فشار آب به بیشترین میزان خود می رسد.
از هر نوع اسپرینکلر که استفاده کنید، در نهایت هدف واحد آن ها خاموش سازی حریق است. همه‌ی آن ها به منظور تحقق یک هدف طراحی می گردند. با وجود این سیستم سر نشینان فرصت لازم را دارند تا از محدوده خارج گردند. اسپرینکلر های آتش نشانی منزل، از ایجاد آسیب های جدی در منزل جلوگیری می کنند و گاها آتش را به صورت کامل خاموش می کنند. این سیستم آب پاشی جمعا ۱۰ دقیقه فعال خواهد بود که بر اساس فاکتور های زیر متفاوت می باشند:
هر سیستم اسپرینکلر دارای شبکه ای از لوله های مختلف می باشد. این لوله ها می توانند در هر مسیر و مکانی از جمله؛ دیوار ها، کمد، اتاق، زیر شیروانی و غیره به صورت افقی و عمودی نصب گردند. سر آب پاش ها به لوله متصل است و آب را از محل های مد نظر سقف یا دیوار به بیرون می پاشد.
یک پیمانکار حرفه ای به تعداد لازم از شبکه اسپرینکلر در محل استفاده می نماید تا منطقه کاملا پوشش داده شود. به طور معمول سیستم های اسپرینکلر خانگی دارای لوله هایی هستند که دائما مرطوب بوده و دارای آب می باشند. هر سر ماشه ای این سیستم یک لوله شیشه ای پر از مایع دارد که به حرارت حساس می باشد. زمانی که حرارت فضای مد نظر بین ۱۳۵ تا ۱۷۰ درجه برسد، پیوند لحیم شده سیستم ذوب می گردد و مایع درون شیشه می ترکد.
از بین رفتن این مهر و موم اجازه ورود آب به فضا را صادر می کند و سپس آب به چرخ کوچک در انتهای آب پاش می رسد و فضا را پر می کند.
این سیستم ها در عین ساده بودن بسیار کار آمد و قابل اعتماد می باشند. هر چند از لحاظ کاربردی بودن مناسب است اما نصب و راه اندازی آن تنها از عهده افراد با تجربه و حرفه ای بر می آید و نوعی کار تخصصی محسوب می گردد.
سیستم اسپرینکلر علاوه بر محیط های بزرگ و تجاری مناسب محیط های کوچک، انباری ها و حتی منازل می باشد. با توجه به اینکه آب مناسب ترین و بهترین خاموش کننده برای آتش در نظر گرفته شده است، راه اندازی سیستمی که با آب عمل می کند، بسیار تضمین شده می باشد.
از مهم ترین مزیت های نصب و راه اندازی سیستم اسپرینکلر آتش نشانی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
با توجه به موارد ذکر شده استفاده از این سیستم بسیار کاربردی و ضروری برای مراکز مختلف تلقی می گردد.
