آتش نشان ها از گذشته تا به امروز مانند یک فرشته‌ی نجات با دانش و اطلاعات کافی از نحوه‌ی مهار و عبور از آتش توانسته اند به خوبی جان هزاران نفر را نجات دهند. در این راستا همواره اموال، جان انسان ها، جان حیوانات، ثروت های ملی و غیره به خوبی حفظ شده اند و خدمات بسیار مفیدی ارائه شده است.
این ماموران زحمت کش، در واقع امدادگرانی آموزش دیده می باشند که علاوه بر داشتن توانایی لازم مهار کردن آتش، قابلیت ارائه‌ی خدمات پزشکی و اورژانسی به افراد مصدوم، افراد مانده در زیر آوار، افراد آسیب دیده در تصادفات جاده ای و غیره را در اسرع وقت دارند.
به آن دسته از اقداماتی که به منظور مقابله با آتش برای خاموش سازی آن صورت می گیرد، آتش نشانی می گویند. از مهم ترین هدف های آتش نشانی کردن جلوگیری از آسیب دیدن افراد، اموال آن ها و محیط اطراف و محیط زیست می باشد. امروزه در تمامی کشور های دنیا شغل آتش نشانی برای مقابله با آتش، حوادث و سوانح وجود دارد. در این مقاله قصد داریم شما را با تاریخچه‌ی روز آتش نشان در ایران آشنا سازیم پس با ما همراه باشید.
شغل آتش نشانی یکی از شغل های پر خطر و بسیار مورد اهمیت در بین مردم است. عملیات اطفا حریق یکی از کار هایی است که توسط این افراد حرفه ای صورت می گیرد و همواره آن ها نقش مهمی در زندگی مردم و کمک کردن به آن ها داشته اند.
حدود ۱۵۰ سال قبل اولین آتش نشانی کشور ما در شهر زیبای تبریز که سال ۱۲۲۱ پایتخت کشور بود، تاسیس شد. این اقدام مهم توسط افراد روسی اجرایی گردید. آن زمان ولیعهد کشور در تبریز سکونت می کرد. طبق اسناد و شواهد، سال های قبل نیز این اقدامات آتش نشانی برای خاموش کردن آتش صورت گرفته است اما در قالب های دیگر نه به اسم سازمان آتش نشانی و تنها هدف آن ها خدمت به خلق بوده است.
همانطور که می دانید در گذشته برای تاسیس آتش نشانی در محلی باید ابتدا برج آتش نشانی آن احداث می گشت، به همین منظور تبریز را که اولین مرکز تاسیس برج آتش نشانی است به عنوان اولین پایگاه آتش نشانی در کشور می دانند.
آن زمان افرادی بالای این برج ها نگهبانی می دادند و زمانی که دود یا آتشی مشاهده می کردند فورا به آتش نشانان خبر می دادند. این مرد های جان بر کف در طبقه‌ی زیرین برج به حالت آماده باش بودند و زمانی که زنگ برنزی بزرگ به صدا در می آمد در کوتاه ترین زمان ممکن خود را به محل مد نظر می رساندند.
در کشور ما ۷ مهر روز آتش نشان نام گذاری شده است. اما دلیل آن چیست؟ زمانی که حکومت عراقی در سال ۱۳۵۹ بر اثر حمله هوایی به پالایشگاه های آبادان موشک پرتاب کرد، شمار بسیاری از عزیزان آتش نشان کشورمان در این حادثه به درجه‌ی رفیع شهادت نائل شدند. سال ها گذشت و در سال ۱۳۷۹ ستادی با عنوان سیستم هماهنگی امور ایمنی و آتش نشانی ایران تصمیم گرفتند تا روز ۷ مهر ماه را به عنوان روز بزرگداشت آتش نشان در نظر بگیرند. این روز به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسیده و در تقویم ملی کشور قرار دارد.
آن زمان دومین مرکز آتش نشانی کشور در پالایشگاه نفت مسجد سلیمان تاسیس شد و هدفشان مهار آتش سوزی های احتمالی در آن محل بود. به مرور زمان با روی کار آمدن دولت رضا شاه و ایجاد تحولات مختلف اقتصادی، احداث این مراکز برای جلوگیری از ایجاد خسارات ضروری به شمار آمد به همین سبب تصمیم بر آن شد تا در شهر های مهم آن زمان از جمله تهران، اهواز، رشت، قزوین و غیره این مراکز احداث گردند. این عملیات احداث مراکز آتش نشانی بین سال ۱۳۰۳ تا ۱۳۲۸ به طول انجامید.
توسعه‌ی شهر نشینی، افزایش سیستم برق کشی به خانه ها و مراکز مختلف همگی سبب شده بودند تا حوادث و خطرات هر لحظه جان و مال مردم را تهدید کند، اما با وجود احداث این مراکز این خطرات بسیار کنترل شدند و در صورت بروز به سرعت خاموش می گشتند.
همانطور که عنوان گردید اولین ایستگاه آتش نشانی در تبریز احداث گشت و به دنبال آن یک ژنرال روسی در تهران تصمیم به ایجاد یک آتش نشانی در سه راه امین گرفت. با توجه به اینکه این محل بسیار خدمت رسانی کرد و کاربرد بسیاری داشت تصمیم بر آن شد که به قسمت های دیگر نیز تقسیم شود و از یک محل به سه محل دیگر هم گسترش پیدا کند. اما امروزه با توجه به کاربرد بیشتر این ایستگاه ها در هر محل و منطقه ای حد اقل یک ایستگاه فعال با تجهیزات و نیرو های دوره دیده کامل قرار دارد.
با توجه به متن فوق متوجه شدید که اولین ایستگاه های آتش نشانی در کدام شهر ها و توسط چه کسانی احداث گردید اما سوالی که ممکن است ذهن شما و بسیاری از افراد را درگیر خود کند، وظیفه‌ی این افراد است در واقع در پاسخ به این پرسش که وظیفه‌ی سازمان آتش نشانی در رویارویی با خطرات چیست می توان به موارد زیر اشاره نمود:
علاوه بر کلیه‌ی موارد ذکر شده سازمان های آتش نشانی وظایف دیگری هم دارند که تعیین نمودن صلاحیت و ایمنی شرکت ها از جمله آن ها است.
